Bizga doʼstlarimiz va oilamiz bilan aloqalarni qoʼllab quvvatlab, shuningdek cheksiz koʼngilochar ishlar manbalarini taqdim qilgan holda yuqori imkoniyatlarni taʼminlashimiz uchun aloqa texnologiyalari smartfon kabi moslamalarda qoʼllaniladi.
Ushbu texnologiyalar shuningdek transport uchun ham foydali boʼlishi mumkin. Smartfon kabi, avtomobil ham aloqa tizimi bilan jahozlangan boʼlib, uni foydalanuvchi Internet tarmogʼiga ulaydi, yoʼlovchilarga avtomobil displeylari orqali harakatlanish davomida koʼproq foyda olish imkonini beradi, bunday displeylarda asosiy maʼlumotlar, jumladan harakat yoʼnalishlari, yoʼldagi holat haqidagi maʼlumotlar, yaqin restoranlar va yangiliklar koʼrsatib boriladi.
Аvtomobilni Internetga ulash imkonini beruvchi texnologiya “telematika” deb nomlanadi.
“Telematika” atamasi “telekommunikatsiya” va “informatika” soʼzlarining kombinatsiyasidan tashkil topgan boʼlib, axborotni saqlash, joʼnatish va qabul qilib olish uchun aloqani qoʼllab quvvatlovchi bort moslamalarining foydalanilishini anglatadi. Аvtomobil mobil tarmoqlar, global pozitsiyalash tizimi (Global Positioning System, GPS), joylashuvga asoslangan servislar (Location-based Services, LBS) hamda intellektual transport tizimlari (Intelligent Transportation Systems, ITS) kabi turli manbalardan maʼlumotlarni yigʼib oladi, soʼngra ularni telematika yordamida tahlil qilib chiqadi hamda barcha axborotni haydovchiga taqdim qiladi.
Nima uchun telematika muhim ekan?
Аvtonom avtomobillar uchun asosiy texnologiya
Аvtonom avtomobillar insonning aralashuvisiz ishlashga tayyor boʼlishlari lozim. Tahlilchilarning bashoratlariga koʼra haydovchisiz avtomobillar har bir soatda 40 terabaytgacha axborotni ishlab chiqaradi ¹, shuning uchun xavfsizlik hamma narsadan ustun turuvchi bizning olamimizdada oʼzini oʼzi boshqaruvchi avtomobillarning faoliyati uchun oʼta muhim.
Аvtonom boshqaruvga ega avtomobillar bortda oʼrnatilgan bir nechta kamera yordamida barcha turdagi axborotlarni, jumladan mahalliy transport harakati toʼgʼrisidagi maʼlumotlar, svetofor signallari, boshqa transport vositalari hamda kabinadagi sharoitlar haqidagi maʼlumotlarni saralay olishi lozim. Soʼngra axborot bulutga uzatiladi, u yerda axborot toʼliq avtomatlashtirilgan boshqaruvni taʼminlash uchun tahlil qilinadi, va bu jarayon telematika tufayli tezkor va aniq boʼladi.
Real vaqt rejimida avtomobillar uchun yangilanish
Аvtomobilning dasturiy taʼminotining havo boʼylab yangilanishi (Over-the-air, OTA) simsiz aloqa kanallari orqali avtomatik ravishda amalga oshiriladi, bu taʼmirlash yoki profilaktika uchun servis markazlariga borib turish zaruratini kamaytiradi, shuningdek avtomobilni xarid qilgan paytda mavjud boʼlmagan yangi xizmatlar endi paydo boʼlganligini anglatadi.
Zamonaviy avtomobil doimiy ravishda takomillashib borar ekan, mashinalar avtomatik ravishda yangilanishlar va menyuni paydo boʼlgan zahotiyoq tekshira va oʼrnata olishi uchun yangilanishlar haqidagi maʼlumotlarni oʼzida saqlovchi serverlar bilan aloqa uzluksiz boʼlishi lozim. Telematika shunday tezkor va xatosiz aloqani taʼminlaydi.
Internet orqali ulash
Ko'pgina zamonaviy qurilmalar Internetga kirish imkoniga ega bo'lganligi sababli, biz allaqachon Internetga ulanish ko'p jihatdan qulaylikni yaxshilashiga guvoh bo’ldik. Darhaqiqat, biz kommunikatsiyaga shunchalik ishonamizki, ularsiz deyarli yashay olmaymiz.
Xuddi shu narsa avtomobil sanoati uchun ham amal qiladi, shuning uchun Wi-Fi-ni qo'llab-quvvatlaydigan transport vositalariga talab ortib bormoqda. Telematika haydashni xavfsizroq, oson va yoqimli qilish uchun yo‘l harakati ma’lumotlari va favqulodda holatlarda yordam so‘rovlarini qabul qilishdan tortib, o‘g‘irlangan transport vositalarining joylashuvini kuzatish va yuqori aniqlikdagi videoni yuborishgacha bo‘lgan funksiyalarni birlashtiradi.
5G davriga qadam qo‘yganimiz sari avtomobil xizmatlari ko‘p qirrali va xilma-xil bo‘lib bormoqda. Biroq, ishonchli telematika barqaror 5G ulanishi, shuningdek, avtonom haydash, hamma narsa uchun avtomobil (Vehicle-to-Everything, V2X) tizimlari va simsiz ulanuvchi transport vositalari kabi yuqori sifatli xizmatlarni ta’minlovchi asosiy omil bo'ladi.
Kelgusi voqealarga tayyorgarlik ko'rish uchun LG Electronics tarkibiga kiruvchi LG Vehicle component Solution (VS) Company bir necha yil davomida telematika sohasidagi tadqiqotlar va ishlanmalarga e'tibor qaratib kelmoqda. Misol uchun, 2015-yilda
LG GM bilan Chevrolet Bolt EV uchun telematika tizimini ishlab chiqishda hamkorlik qilgan bo‘lsa, 2016-yilda
Intel bilan birgalikda 5G telematik texnologiyasini ishlab chiqdi va sinovdan o‘tkazdi, 2017-yilda esa
Qualcomm bilan yangi avlod ulanishga ega bo’lgan avtomobil yechimlarini birgalikda ishlab chiqish uchun kuchlarni birlashtirdi.
Ushbu progressni davom ettirish uchun LG global hamkorlar bilan butun dunyo boʻylab millionlab haydovchilar uchun eng yuqori qulaylik va xavfsizlikni taʼminlovchi telematik tizimlarni yaratishda ishlashda davom etadi.
# # #
¹https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-09-17/carmakers-look-to-satellites-for-future-of-self-driving-vehicles